dawać

dawać {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk Id, daję, daje, dawaćwaj {{/stl_8}}– dać {{/stl_13}}{{stl_8}}dk XIa, dam, da, dadzą, daj, dany {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'czynić kogoś właścicielem lub odbiorcą rzeczy, którą się posiada lub którą się rozporządza; przekazywać komuś coś, ofiarowywać, darować': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać coś na pamiątkę, w prezencie. Dawać pieniądze na jakiś cel. Dać komuś, czego chce. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'płacić za coś pieniędzmi lub dobrami materialnymi (w wypadku kupna lub innego rodzaju transakcji, także opłat, podatków itp.) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ile dałaś za tę bluzkę? Dał za spodnie więcej, niż były warte. Nie dał za naprawę złamanego grosza. Dają jej krocie za każdy występ. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'sprzedawać coś za pieniądze lub dobra materialne': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać coś za bezcen. Za resztę pieniędzy dał mu cukierki. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zapewniać coś, udzielać czegoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać komuś utrzymanie. Dać komuś nocleg. Dawać komuś pracę, zatrudnienie, wsparcie. Praca daje satysfakcję. Drzewo daje cień. Dawać ochronę, poczucie bezpieczeństwa. Dać poręczenie. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'użyczać, udostępniać komuś na pewien czas pieniądze lub dobra materialne; pożyczać komuś coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dał mu samochód do przyszłego wtorku. Daj mi na jutro twój samochód. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przynosić coś, dostarczać czegoś, zaopatrywać w coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać zysk, dochód, deficyt. Ta krowa daje tłuste mleko. Dać pretekst, powód do czegoś. Studia dają wiedzę. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'dodawać coś do czegoś; domieszać, dołączać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać soli do zupy. Dawać jajka do ciasta. Daj cementu do zaprawy. Dać dopisek do artykułu. Dać wieszak do sprzedanego płaszcza. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'oddawać do rąk; wręczać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dali mu symboliczny klucz do bramy miasta. Dano mu zalakowaną kopertę. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'podawać, podsuwać coś komuś, czemuś; w odniesieniu do jedzenia: częstować, karmić': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać komuś krzesło. Dawać obiad, kawę. Dawać choremu lekarstwo. Dać pić koniom.10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'umieszczać, lokować, kłaść, stawiać, wkładać coś; czynić częścią jakiejś konstrukcji; mocować, montować coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać książkę na półkę. Dać poduszkę pod głowę. Dawać parkiet w mieszkaniu. Dawać instalację sanitarną. Dać okucia na blat. Dać kraty do okien. Dać nowe żarówki do lamp.11. {{/stl_10}}{{stl_7}}'powodować, wywoływać, sprawiać coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pasta daje połysk. Nawozy dają wzrost plonów. Leczenie dało dobre rezultaty.12. {{/stl_10}}{{stl_7}}'organizować, urządzać, wyprawiać coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać spektakl, widowisko, pokaz, ucztę. Co dają dziś w teatrze?13. {{/stl_10}}{{stl_7}}'wytwarzać, wydawać z siebie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać głos. Zapalnik dał iskrę. Elektrownia daje prąd.14. {{/stl_10}}{{stl_7}}'pozwalać na coś, dopuszczać do czegoś, umożliwiać coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rodzice nie dali mu pójść do kina. Daj mi przejechać się na rowerze. Dać komuś żyć.15. {{/stl_10}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'polecać, zlecać, kazać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dał sobie obciąć włosy u fryzjera. Dali sobie zrobić kafelki w łazience.16. {{/stl_10}}{{stl_7}}'kierować kogoś, przekazywać coś komuś, dokądś, w pewnym celu, w pewnym charakterze; przeznaczać kogoś, coś do czegoś, na coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać dziecko do przedszkola, szkoły. Dawać gazety na makulaturę. Dawać buty do szewca. Dać samochód do naprawy. Dać deski do przycięcia. Dać anons do gazety.17. {{/stl_10}}{{stl_7}}'wyznaczać, zasądzać, przyznawać, przydzielać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać komuś stanowisko, posadę. Dawać czas do namysłu. Dawać komuś karę. Dali mu medal, nagrodę. Dali mu oddział. Dać klauzulę najwyższego uprzywilejowania.18. {{/stl_10}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'przypisywać komuś, czemuś coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawał jej na oko trzydzieści lat. Lekarz dawał jej pół roku życia.19. {{/stl_10}}{{stl_7}}'przedstawiać, przedkładać coś komuś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać zagadkę, przykład, plan.20. {{/stl_10}}{{stl_7}}'ustanawiać, nadawać, nazywać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać komuś tytuł profesora. Dali mu ładne imię.21. {{/stl_10}}{{stl_7}}'w odniesieniu do zarządzeń, dokumentów itp.: wydawać, wystawiać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać rozkaz wymarszu. Dać weksel, kwit. Latami dawał wyroki.22. {{/stl_10}}{{stl_7}}'udzielać czegoś słownie lub w sposób rytualny': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dawać błogosławieństwo, ślub. Dać odpowiedź, naganę.23. {{/stl_10}}{{stl_7}}'uderzać, wymierzać cios': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać komuś w gębę, w łeb. Dać po łapach.24. {{/stl_10}}{{stl_7}}'poświęcać, oddawać za coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dam wiele za przyzwoite mieszkanie. Dałby wiele za upragniony obraz.25. {{/stl_10}}{{stl_7}}'nastawiać, ustawiać, nasterowywać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dać dźwignię w skrajne położenie. Dać większą moc, wzmocnienie. Dać na drugi program telewizji.26. {{/stl_10}}{{stl_8}}wulg. {{/stl_8}}{{stl_7}}'o kobiecie: oddawać się fizycznie, zgadzać się na stosunek płciowy': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ona daje zawsze i każdemu. Nie chce dawać własnemu mężowi.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}dodawać – dodać [dawać – dać] gazu; jak słowo daję; {{/stl_10}}{{stl_8}}{ktoś, coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nie daje {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}spokoju; nie dawać {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}spać po nocach; nie dawać {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}żyć; podawać – podać [dawać – dać] ogień; słowo daję [daję słowo]; uderzać – uderzyć [dawać – dać] w gaz {{/stl_7}}